Онлайн

Правапіс спалучэнняў галосных у іншамоўных словах


1. Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар іё (ыё):

фраз…лаг
глад…лус
рад…эфір
кард…лаг
пант…н
Каментарый. Спалучэнні іо, йо, калі яны вымаўляюцца як два склады, перадаюцца ў сярэдзіне слова пад націскам літарамі іё (ыё), не пад націскам – літарамі ія (ыя): гладыё´лус, кардыё´лаг. Літара ё пішацца ў складаных словах з першай часткай радыё-: радыёэфір.
2. Сярод прапанаваных пар слоў адзначце тыя, у якіх правапіс спалучэнняў галосных не залежыць ад націску::

арх…лаг – арх…логія
д…та –д…толаг
г…логія– г…лаг
псіх…тр – псіх…трычны
ав…пошта – ав…пасажыр
Каментарый. Спалучэнне галосных іа ў запазычаных словах незалежна ад націску абазначаецца літарамі ія (ыя): авіяпошта – авіяпасажыр, псіхіятр – псіхіятрычны. Таксама спалучэнне іе незалежна ад націску і месца ў слове на пісьме абазначаецца літарамі іе (ые): дыета –дыетолаг.
3. Сярод прапанаваных пар слоў адзначце тыя, у якіх правапіс спалучэнняў галосных залежыць ад націску:

г…логія – г…лаг
к…ск – к…скёр
спец…ліст – спец…лізацыя
ар…нцір – ар…нтацыя
мет…р – мет…рыт
Каментарый. Спалучэнне галосных ео ў запазычаных словах пад націскам перадаецца праз ео (эо), а не пад націскам абазначаецца літарамі эа (еа): геалогія – геолаг, метэор – метэарыт. Спалучэнні іо, йо, калі яны вымаўляюцца як два склады, перадаюцца ў сярэдзіне слова пад націскам літарамі іё (ыё), не пад націскам – літарамі ія (ыя): кіёск – кіяскёр.
4. Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар еа (эа):

пал…літ
мемар…л
б…тлон
акард…ніст
ф…далізм
Каментарый. Спалучэнне ео пад націскам перадаецца праз ео (эо), не пад націскам абазначаецца літарамі эа (еа): палеалíт, акардэанíст, феадалíзм. Спалучэнне галосных іа ў запазычаных словах незалежна ад націску абазначаецца літарамі ія (ыя): мемарыял, біятлон.
5. Адзначце словы, у якіх пішацца спалучэнне літар ія (ыя):

зад…к
г…графія
р…льны
ф…лка
ід…л
Каментарый. Спалучэнне галосных іа ў запазычаных словах незалежна ад націску абазначаецца літарамі ія (ыя): задыяк, фіялка. Спалучэнне ео пад націскам перадаецца праз ео (эо), не пад націскам абазначаецца літарамі эа (еа): геаграфія. Спалучэнне еа на пісьме абазначаецца літарамі еа (эа): рэальны, ідэал (але акіян і вытворныя ад яго).
6. Адзначце словы, у якіх спалучэнні галосных гукаў вымаўляюцца як два склады:

патр…тызм
…гурт
ма…нэз
…нізацыя
скал…з
Каментарый. Спалучэнні іо, йо, калі яны вымаўляюцца як два склады, перадаюцца ў пачатку слова: літарамі іо пад націскам і літарамі іа не пад націскам (іанізáцыя); у сярэдзіне слова: пад націскам літарамі іё (ыё) (скаліё´з), не пад націскам літарамі ія (ыя) (патрыяты´зм). Калі спалучэнне йо вымаўляецца як адзін склад, то на пачатку слова яно перадаецца праз ё: ёгурт. У сярэдзіне слова пад націскам пішацца літара ё, а не пад націскам – літара я: маянэ´з.
7. Адзначце словы з арфаграфічнай памылкай:

ерогліф
йогурт
булён
маёр
Нью-Йорк
Каментарый. Спалучэнне іе незалежна ад націску і месца ў слове на пісьме абазначаецца літарамі іе (ые): іерогліф. Калі спалучэнне йо вымаўляецца як адзін склад, то на пачатку слова яно перадаецца праз ё: Нью-Ёрк, ёгурт. У сярэдзіне слова яно перадаецца не пад націскам праз я, а пад націскам праз ё: булён, маёр.
8. Адзначце словы з правільным напісаннем:

Ёшкар-Ала
Ёркшыр
езуіт
фае
канвеер
Каментарый. Спалучэнне йе вымаўляецца як адзін склад незалежна ад пазіцыі ў слове на пісьме перадаецца праз е: езуіт, фае, канвеер. Калі спалучэнні іо, йо вымаўляюцца як два склады, тады яны на пісьме абазначаюцца ў пачатку слова – літарамі іо пад націскам і іа не пад націскам: Іаркшыр, Іашкар-Ала.
9. Прааналізуйце напісанне запазычаных слоў і адзначце “чацвёртае лішняе” слова ў кожным радзе:
Б…лаг, акс…ма, рэг…н, …даформ.
Грац…зны, дывіз…н, …нны, рац…н.
Бібл…графія, хар…графія, панс…нат, б…токі.
Каментарый. Пры ўмове вымаўлення на два склады ў сярэдзіне слова пад націскам спалучэнне іо перадаецца літарамі іё (ыё): біёлаг, аксіёма, рэгіён, грацыёзны, дывізіён, рацыён. Не пад націскам ў сярэдзіне слова пішуцца літары ія (ыя): бібліяграфія, пансіянат, біятокі.
Спалучэнне йо на пачатку слова вымаўляецца як адзін склад і перадаецца праз ё: ёдаформ.
Калі спалучэнне іо вымаўляецца як два склады, тады яно абазначаецца ў пачатку слова літарамі іо пад націскам: іóнны. Спалучэнне ео не пад націскам абазначаецца літарамі эа (еа): харэагрáфія.
10. Адзначце рад, у якім пры перакладзе на беларускую мову ўсе словы перадаюцца з аднолькавым спалучэннем галосных:
Доминион, миллион, филиал, приоритет.
Энтузиаст, официант, фолиант, диапозитив.
Альвеола, теорема, креол, океан.
Каментарый. Спалучэнне галосных іа ў запазычаных словах незалежна ад націску абазначаецца літарамі ія (ыя): энтузіяст, афіцыянт, фаліянт, дыяпазітыў.